Saxofoon Uitdeukset zelf maken

Op mijn wensenlijst staat al heel lang een uitbreiding van mijn uitdeuk gereedschap voor saxofoons. Er is erg mooi materiaal te koop, maar ik heb zin om eens nader kennis te maken met het metaalwerk, dus ik ga een paar dagen met mijn draaibank in de weer.Omdat ik nog lang niet tevreden ben over mijn draaiskils ga ik eerst maar eens de gebruiksaanwijzing lezen en wat filmpjes over de basis van het metaaldraaien lezen. Daarna aan de slag!

Het plan is om de volgende zaken te maken:

• Stangen
  • een set van 8 korte stangen met M8 schroefdraad op het eind, gebogen in verschillende bogen voor het uitdeuken van nekken en basklarinet bekers
  • een lange rechte stang met M10 schroefdraad aan het ene eind en M8 schroefdraad aan het andere eind
  • een lange rechte stang met M12 schroefdraad 
• Kogels
  • Stalen rond kogels in verschillende maten met M8 en M10 schroefdraad
• Conische cilinders
  • Een serie conische cilinders met doorgaande M8 schroefdraad, die samen de conus van een sopraan en een alt en tenor vormen
• Eivormige kogels
  • Een serie kleine kogels in kleine stappen voor het uitdeuken van nekken
• Parabolische lange cilinders
  • Een drietal parabolische cilinders van ca 15cm die op een lange stang met M12 schroefdraad kunnen worden gebruikt voor het rechten van saxofoon bodies.

Stangen

Ik heb wel eens stangen gemaakt van draadeind van de bouwmarkt. Dat bleek veel te zwak om te gebruiken voor uitdeukwerk. Het was niet mogelijk kracht te zetten op een kogel op het uiteinde van zo'n stang. Ik heb nu ergens draadeind besteld dat is gehard. Bij Wurth kun je stalen draadeind kopen met hardheid 8,8. Dat is pas stevig.

Ik schuif de draadeind in een nauwsluitende aluminium buis. Daardoor voorkom je schade door de schroefdraad aan het instrument. Je zou ook kunststof buis kunnen gebruiken. Met de buis er omheen buig ik het in een bankschroef in de gewenste vorm. Dat blijkt niet mee te vallen! En dat is alleen maar goed nieuws.

Kogels

Je kunt hier en daar kogels bestellen met een tapgat met schroefdraad. 
Bijvoorbeeld bij https://www.rvsland.nl/kogel-massief. 

Wat voordeliger zijn de stalen kogels zonder tapgat maar daarin moet je niet alleen nog een gat boren en tappen maar deze kogels zijn erg ruw en die moet je dus nog polijsten. 

Bijvoorbeeld: http://www.ijzermagazijn.nl/176-kogels-massief

https://www.sierhekonderdelen.nl/category/135917/kogels-bollen-massief-en-hol

https://www.geran.nl/10097/assortiment/bollen/bollen-staal-massief-hol.html

Soms vind je ook kogels die zijn bedoeld voor kogellager. Daarin is het praktisch onmogelijk om een gat te boren, laat staan een draad te tappen.

 Conische cilinders

Bij de locloods (zie locloods.nl) heb ik wat materiaal besteld. Leuk is dat ze het tegen een kleine meerprijs op maat voor me hebben gezaagd. Bijna allemaal cilinders van 40mm lengte:

Het is de bedoeling dat al die cilinders interne M8 schroefdraad krijgen en conisch worden gedraaid.

Eerst maar eens gaten boren voor M8 schroefdraad.

Hier begint al het eerste leerzame stukje van het werk. Voor M8 interne schroefdraad moet je boren met 6.8mm boor. Uit voorzorg heb ik drie nieuwe scherpe boortjes gekocht. Er moet ruim een meter lengte worden geboord en tot nu toe sljten mijn boortjes hard. Ik heb bedacht dat ik deze keer maar eens netjes koelvloeistof ga gebruiken en ook zoek ik maar eens op wat het beste toerental is voor het boren van zo'n gat in automatenstaal.

Op deze site: https://duursma.nl/blog/30-hoe-bereken-ik-het-juiste-toerental-van-een-boor vind ik de nodige informatie. Mijn boren zijn HSS en het staal is geen RVS, dus ik kom uit op circa 1200 toeren. Mijn hobbymat draaibank kan 1000 toeren. Dat lijkt me wel een goede instelling.

Op de foto hierboven zie je de opstelling van de hobbymat met links de spuitbus met onmisbare koel/snijvloeistof. De cilinders in de klauwplaat en de boor in de vaste kop. Ik boor steeds circa 10mm trek dan de boor even terug en spuit dan wat koelvloeistof in het gat. Heel leuk om te merken wat dat uitmaakt. Ik boor in een paar uur alle gaten 40mm door en door zonder dat de boor bot wordt.

Vervolgens moeten alle cilinders worden voorzien van schroefdraad. Dat doe ik met de hand. Dat is wel even een karwei; meer dan een meter schroefdraaf tappen. Ook hierbij gebruik ik snijvloeistof. Zo blijft ook de tap netjes scherp. Ik merk overigens snel dat het niet vanzelfsprekend is dat de tap netjes loodrecht naar beneden gaat. Omdat het toch wel belangrijk is dat de schroefdraaf goed loopt en recht is. Doe ik het eerste stuk tappen in de kolomboor. Daarbij zet ik de tap in de boorhouder en draai die met de hand circa 10 slagen in de cilinder.

 wordt vervolgd...