Nieuwe assen maken

Soms is het nodig om een nieuwe as te maken. Meestal omdat de as is beschadigd.

Lees meer: Nieuwe assen maken

Z.3 Alle 3D tools van Bas en sax

Bij Bas en sax bedenken we allerlei tools die handig zijn bij het onderhoud van saxofoons. Een groot deel van de tools maken we zelf op de 3D printer.
Je kunt de STL bestanden voor deze tools binnenkort bestellen bij Bas en Sax., Zodat je ze zelf kunt printen. We hebben zelf geen tijd om dat voor jou te doen.

Een overzicht van onze tools:

Z.2 Alle gereedschap

Z.1 Waar is wat te koop

https://windplus.net/supplies/pads.htmlhttps://phmusicshop.at/flute-pads-single-pisoni-lucien-deluxe-yellow-closed-keys-thickness-25mm_15

The register mechanism of the Buffet Crampon 1180 Bass clarinet

The register mechanism of the Buffet Crampon 1180 bass clarinet is completely different from any other. I don't understand why. It is not easy to understand and when a wrong part is used, as in my case, it is impossible to get it work well. But I figured it out.

The mechanism is shown in the figure below.

A is the register lever. It pushes up part C that holds a rocker that can open both the registers keys E and D and when things work well only one of them depending on the use of the upper Bb key.

The first thing you have to do is to adjust the spring under register key E at position H.
The spring must just be able to open key E when the register lever A is used.

The strang part is the flat spring in position G.

It is very important that this spring has the right strength.
I once had the issue that a 0.4mm spring was mounted. It would not work.
The original spring is aa blue steel 0.25mm. Any other size won;t work.
You can order them from Buffet Crampon of course but there service speed is not at a nice level.

You have to adjust the tension of the spring so that the tip always toughes the arm F connected to an intermediate connection F to the upper Bb key.

By the way the connection F is provided with a needle spring. It is hard to figure out why that spring is there! The reason could be to prevent metal ticks when the Bb key is released. 

On top of the arm G there is a little adjustment screw. When you are lucky it still works.
I sometimes remove it and replace it with a M2.5 nylon screw after tapping new thread in the hole.

The screw can be used to prevent E from opening when D is open.

So finally the E nd D keys can both be opened but never at the same time and switch when the upper Bb key is used in combination with the register lever.

Kurk vervangen basklarinet

Om kurk van een basklarinet tenon te vervangen ga je als volgt te werk:

Lees meer: Kurk vervangen basklarinet

Afregelen registermechanisme Stanluo basklarinet

Het registermechanisme van de Stanluo basklarinet heeft geen stelschroeven. Afstellen moet voornamelijk door middel van kurkdikte.

Er zijn de volgende afregelpunten (zie de foto's hieronder):

1. Kurk onder de toets van de registerklep
   1. De dikte van de kurk is circa 1.6mm en voorkomt dat de slag van de registerklep te groot wordt. 
      De bovenste regusterklep opent normaal ca 2mm. De onderste ca 1.5mm.
2. De overbrenging van registerklep naar mechanisme
   1. hier moet enige speling in zitten om het soepel te laten funcioneren. Bij te veel speling de vork iets dichtknijpen.
3. Kurk onder de arm van de bediening van de bovenste registerklep
   1. voorkomt mechanische geluiden
   2. te dik kurk voorkomt het goed sluiten van de registerklep
   3. Hier zit normaal geen speling op.
4. Kurk in de overbrenging van de Bes klep naar de onderste registerklep
   1. Dit moet net dik genoeg zijn om mechanische geluiden te voorkomen.
   2. Dat geldt ook voor de kurk onder de overbrengen.
   3. Olien van de overbrenging is aan te bevelen
   4. Hier zit normaal geen speling op
5. Kurk onder het voetje van de bediening van de bovenste registerklep
   1. dit voorkomt mechanische geluiden bij het openen.
   2. als de kurk te dik is opent de bovenste registerklep niet goed
6. Kurk onder de koppeling met de Bes klep
   1. Tussen de koppeling en de bes klep zit normaal gesproken geen speling.
   2. De kurk voorkomt speling tussen de bediening van de Bes klep en het registermechanisme
   3. Soms is de koppeling tussen de Bes klep en de verbogen waardoor de bovenste registerklep niet goed sluit als de Bes klep opent
   4. soms moet de koppeling verder worden opengebogen of van dikker kurk worden voorzien,
7. Kurk op de koppeling met de G/D klep
   1. Als de kurk te dun is sluit de bovenste registerklep niet als de G/D klep is bediend.
   2. Als de kurk te dik is sluit de onderste registerklep niet als de G.D klep niet is bediend
   3. Normaal gesproken zit hier geen speling op.

Problemen oplossen

• onderste registerklep open als G/D niet bediend
  • zie 7) dikte kurk onder koppeling met G/D
• bovenste registerklep open als G/D bediend
  • zie 7) dikte kurk op koppeling met G/D
  • zie 4) dikte kurk op koppeling met G/D en Bes toets
• bovenste registerklep open als Bes toets bediend
  • verbogen koppeling met Bes toets
  • Dikte kurk op koppeling met bes toets

G-1.2 Verwijderen van gebroken veren

Als er nog een lang deel van de veer uitsteekt dan grijp je het lange eind van de veer op enkele mm van de post stevig vast met een kniptang (zonder de veer door te knippen). Zet nu met een tweede (puntbek) tang kracht tussen de post en de kop van de kniptang. Als het goed is zorgt de kracht ervoor dat de veer loskomt.

Als de veer enkele millimeters van de post is afgebroken dan kan met een puntbektang het uitstekende stuk in de post worden geperst waardoor de veer loskomt.

Als de veer kort op de post is afgebroken dan kan de veer met een speciale tang worden verwijderd. De tang is voorzien van een punt die het uiteinde van de veer in de post kan knijpen.

(illustraties volgen) 

G-1.1 Los maken van vast zittende schroeven en assen

Soms zitten schroeven en assen erg vast. De oorzaak kan roest zijn maar ook verbuigen van een klep door stoten of een valpartij kan de oorzaak zijn en het uitdrogen van de olie door heel lang niet gebruikt zijn van het instrument. Over het algemeen kost het erg veel extra tijd om dergelijke schroeven los te krijgen maar ook om eventueel niet te vermijden schade te herstellen. Dit is iets om rekening mee te houden bij het afgeven van kostenschattingen. 

Een van de eerste risico's is dat door de grote kracht die nodig is om vast zittende schroeven te verwijderen de zaaggleuf beschadigd of zelfs breekt. In het laatste geval wordt het nog moeilijker de schroef of as te verwijderen. Beleid en geduld zijn dus van belang. Maar verder is het een belangrijk te zorgen voor een zo goed mogelijk passende schroevendraaier met een zo recht mogelijke kop.

Er zijn verschillende methodes om vastlopers te verwijderen:

• In geval van roest en verdroogde olie: weken met kruipolie of WD-40. Dit kan soms meerdere dagen duren voor iets los komt.
• Eventueel kunnen de post en de klep worden een aantal keren worden verhit en gekoeld (bescherm het hout van de body daarbij tegen de hitte)
• Meer kracht op een schroef kan worden gerealiseerd door de schroevendraaier in een bankschroef en druk de schroef met het instrument tegen de kop van de schroevendraaier.
• Als de oorzaak een verbogen klep is, probeer dan de verbuiging er uit te drukken.

G-4.1 Vastzetten losse posten

Soms zit er speling op posten. Daardoor kunnen puntschroeven niet goed worden gecentreerd en naaldveren niet goed op spanning worden gebracht.

Er zijn verschillende methoden om dit op te lossen:

• puimsteen poeder
  • als de schroefdraad in de body nog in goede conditie is kan de post worden vastgezet door puimsteenpoeder tussen de post en de schroefdraad te voegen. Let wel op dat de poeder niet onder de post komt. Daardoor kan het gebeuren dat de post niet meer diep genoeg kan worden geschroefd. 
• shims
  • Soms draait de post te diep in de body. Het gat is dan te diep. Dan kan het worden opgevuld met shims onder de post.
•  schellak
  • een schroefdraad kan ook worden gevuld met schellak en daarna worden verhit
• busje of houten prop
  • Als de schroefdraad beschadigd is kan het gat in de body worden uitgeboord en worden voorzien van een houtenprop waarin een nieuw gat en schroefdraad wordt getapt. Ook is het mogelijk er een metalen busje met schroefdraad in te tappen. Deze kan eventueel eerst op de post worden gesoldeerd voordat die in de body wordt geschroefd.

G-4.1.1 boren van gaten in joints

Als je een gat boort in de body van een klarinet dan moet je er zeker van zijn dat je niet te diep boort. Dat kan door een stopbuis om de boor te doen. Als je bijvoorbeeld 6mm diep wil boren dan die je een buis om de boor die ruim genoeg is voor de boordiameter. Laat de boor dan preciies 6mm langer uit de boormachine steken dan de buis lang is.

G-1 Demonteren van de klarinet

Het demonteren beperkt zie bij het normale onderhoud tot het verwijderen van alle kleppen. Die zitten grotendeel op assen en tussen puntschroeven. Het is goed om de puntschroeven aan beide zijden van een klep los te maken.

Er zijn mensen die een mooie sorteerplank voor een instrument maken en alle onderdelen bij het demonteren sorteren. 
Zelf doe ik dat niet. Na revisie van een paar instrumenten weet je alle onderdelen feilloos terug te plaatsen.
Aandacht vragen wel de korte asjes. Die worden wel eens verwisseld. Het is een goed idee om die op hun plaats terug te schroeven na het verwijderen van de klep. Maar vaak zie je ook dat bij een vorige revisie er al asjes van plaats zijn verwisseld. Ik leg ze vaak op volgorde van lengte na het verwijderen en geef de nodige aandacht aan de passing bij het terugplaatsen.

Naaldveren worden normaal gesproken niet verwijderd tenzij ze niet meer in goede conditie zijn.

G.0 Onderhoud van de (bas)klarinet

Deze sectie gaat over het onderhoud van de basklarinet. Een groot aantal stappen is ook van toepassing op de Bb klarinet.

Lees meer: G.0 Onderhoud van de (bas)klarinet