project: Huller Melody weer als nieuw

Deze prachtige tenor draagt de naam Melody. Het is een door F.X. Huller in de jaren 40 gemaakte tenor. Die binnen kwam als een zwarte sax met goudkleurige kleppen. Geen gekke keuze, maar de zwarte lak was niet echt van een duurzame versie. Wie weet hoe goed de Huller saxen zijn snapt waarom ik dagen werk er in heb gestopt om hier iets moois van te maken.

Merk: F.X.Huller

Serinummer: onbekend

Bouwjaar: ca 1940

Staat: zo goed als nieuw

prijs: nader overeen te komen.

Een zwarte Huller

Het plaatje hierna laat de tenor zien zoals hij binnenkwam. Een strakke zwarte tenor met goudkleurige kleppen.

De saxofoon was wel aan een grote beurt toe. De polsters waren niet top meer er waren wat deuken en niet alles liep even geruisloos en soepel. Verder liet de zwarte lak hier en daar los. Er bleek een vernikkelde tenor onder te zitten.

De vorige eigenaar heeft blijkbaar alle kleppen van de nikkel ontdaan en de body met een spuitbus zwart gemaakt.

De revisie

De revisie zou vrij standaard kunnen zijn. Er is niets dramatisch mis met deze sax. Wel zit wel vrij veel speling op de kleppen met puntschroeven, maar dat zie je vaker bij oude saxen en moet er wat uitgedeukt worden.

Ontlakken

Omdat we net een straalkast hebben is de verleiding groot om de lak er af te stralen, maar dat doen we toch maar niet. De sax gaat in een heet soda bad en de lak gaat er vloet mee af.

Maar dan blijkt al snel waarom de sax is gelakt. Er komt een vernikkelde of verzilverde sax onder vandaan en er zijn grote plekken waar de nikkellaak compleet is verdwenen. Dat is ook wel weer jammer.

Stralen

Dan toch maar stralen? Onze stagiair wil wel proberen de complete nikkellaag er af te stralen. Dat kost even tijd maar levert een strak resultaat.

Later komen we nog wel op allerlei plekken dat straalgrit tegen. In alle gaatjes en hoekjes tref je het aan. Dus een tip voor iedereen die aan het stralen gaat:

• naaldveren laten zitten, maar afplakken
• puntschroeven laten zitten
• alle asjes monteren en eventueel afplakken

Als je het toch vergeet. Blaas het grit er uit met perslucht. 

Patch maken

Dat strakke uiterlijk is wel mooi, maar ja dat blanke messing is erg gevoelig en wordt snel vlekkerig en donker. Bovendien komt er een niet zo leuke verrassing te voorschijn. Er zit een scheurtje in de body (zie de pijl).

Dat scheurtje dicht maken zou het mooiste zijn met hardsoldeer. Maar dat is wel riskant. Met een beetje pech brand je er alleen maar een groter gat in. Dat wordt dus een patch maken. Een mooie strakke strip messing er op solderen en dan weer schoon stralen. De strip knip ik uit een plaat messing en op een aambeeldje wrijf ik de kromming van de sax ter plekke daar in zodat de strip strak op de body aansluit.

Dan krijg je als tussenstap dus zo iets verschrikkelijks:

Patineren

De tenor saxofoon blijft een tijdje liggen en wordt ondertussen langzaam donkerder. Met andere saxofoons experimenteren we wat met patineren. Allerlei chemische oplossingen komen langs. Het nadeel van de meeste is dat het schadelijk is voor het milieu (afspoelen onder de kraan niet zo'n goed idee) en dat het erg stinkt. Het veel gebruikte zwavellever zorgt voor een penetrante lucht die heel lang blijft hangen. Een mengsel van ammoniak en azijn geeft een te groene kleur. 

Na een compleet mislukt experiment met hard gekookte eieren probeer ik een oplossing van bakpoeder. Dat is iets van natrium bicarbonaat en schijnt een bruine kleur op te leveren.

Het recept is heel eenvoudig. Een paar zakjes bakpoeder oplossen in water is alles wat je hoeft te doen.

Vervolgens kun je de goed ontvette saxofoon insmeren met en kwast en na een half uurtje (als het niet te koud is) begint de messing al te kleuren. Je kunt naar keuze langer doorgaan tot een vrij donkerbruine kleur is bereikt.

De alt saxofoon hier is daarna gegraveerd. Dat komt mooi uit op de donkere achtergrond.

De Melody sax wordt in zijn geheel gebruind.

Na het patineren blijken er toch op een paar plekken nog vlekken nikkel door te komen en die kleuren niet mee. Dus besloot ik toch nog even langs de straalkast te lopen.

Verrassing

Het stralen van de achterblijvende vernikkelde plekken levert een bijzonder resultaat op. Dit is het schaduw effect wat je op moderne saxen ziet. Dat is mooi. Dat ga ik niet eens opnieuw patineren. Ik laat dit patroon voor wat het is en ga alle kleppen eerst stralen, dan patineren en dan deels nog stralen! 

Bijenwas

Nog even getwijfeld of ik de sax zou lakken. Maar ik ben eigenlijk erg benieuwd hoe bijenwas uitpakt. Dus zoek ik de HG bijenwas op en smeer de body en de kleppen lekker in met de zachte was. Daar worden de kleuren een stuk warmer en dieper van. Mooi hoor.

Foto shoot

De sax zit al in elkaar en sluit al behoorlijk goed en klinkt gelijk al prachtig. Echt een plezier om te bespelen dit instrument. Er zijn nog wel wat details om na te lopen, maar deze sax mag al op de foto van mij: